hpv-vaccination
Portal
/
patienthaandbogen
/
kvindesygdomme
/
sygdomme
/
infektioner
/
hpv-vaccination
/
Home
Data
patienthaandbogen
akutte-sygdomme
allergi
blod
brystsygdomme
arbejdsmedicin
boern
forsikringsmedicin
graviditet
infektioner
hjerne-og-nerver
hjerte-og-blodkar
hormoner-og-stofskifte
hud
knogler-muskler-og-led
kosmetisk-kirurgi
kraeft
kvindesygdomme
om-kvindesygdomme
symptomer
sygdomme
brystkraeft
celleforandringer
infektioner
bartholinitis
betaendelse-i-skeden-bakteriel-vaginose
betaendelse-i-skeden-med-trichomonas
blaerebetaendelse-hos-raske-kvinder
gonor
herpes-genitalis
hpv-infektion
hpv-vaccination
klamydia
koensvorter-kondylomer
livmoderhalsbetaendelse-akut
livmoderhalsbetaendelse-kronisk
mycoplasma-genitalium
proktit-seksuelt-overfoert
skedekatar-efter-overgangsalderen-vulvovaginitis
svampeinfektion-i-skeden
toksisk-shock-syndrom-tss
underlivsbetaendelse
menstruationsproblemer
nedsunken-livmoder
svulster-og-cyster
vandladningsproblemer
hormonbehandling
kvindelig-omskaering
seksuelle-tema
diverse
abort
praevention
oevrige-sygdomme
undersoegelser
illustrationer
lunger
mave-og-tarm
maend
nyrer-og-urinveje
psyke
psyke-hos-boern
rejsemedicin-og-vacciner
sexsygdomme
sjaeldne-sygdomme
sociale-ydelser
sundhedsoplysning
undersoegelser
aeldre
oejne
oere-naese-hals
om-patienthaandbogen
soeg
Sundheddk apps
Laegehaandbogen
Apps
Brugermanual
<Provider Id="sundheddkcms"> <Item Id="{AD3AE6A3-1281-4034-B9CE-70F543E93732}" Name="hpv-vaccination" Type="PHContentPage" ParentProviderId="sundheddkcms" ParentItemId="{FA232BBA-6372-42D0-9107-2B43ABD10098}" SortOrder="700" PublishDate="2011-01-03T12:51:00" DeleteDate="2999-12-31T00:00:00" PotItemType=""> <Content> <LinkListField Name="Spot2"> <LinkField linktype="internal">{A12FFEB9-7D21-4130-9428-1457C5AB696B}</LinkField> </LinkListField> <HtmlField Name="FactContent"><![CDATA[<h2>Fakta</h2> <ul> <li>Human Papilloma Virus (HPV) er årsag til mere end 99% af tilfælde af livmoderhalskræft og kan også forårsage celleforandringer og kræft sv.t. de kvindelige ydre kønsorganer, skeden, endetarm, penis og mundhule/svælg</li> <li>I Danmark tilbydes HPV-vaccination med en vaccine, der beskytter mod 7 høj-risiko HPV-typer og 2 lav-risiko HPV-typer</li> <li>HPV-vaccinen kan effektivt forebygge kønsvorter samt celleforandringer og kræft på livmoderhalsen og nedsætte risiko for kræft i kvindelige ydre kønsorganer, skede og endetarm</li> <li>I Danmark er vaccine mod HPV gratis for piger og drenge i aldersgruppen 12-17 år</li> <li>HPV-vaccinationen er en del af børnevaccinationsprogrammet</li> <li>For at få optimal gavn af vaccinen, skal man vaccineres inden seksuel debut </li> <li>Tilbud om HPV-vaccination er frivilligt </li> </ul>]]></HtmlField> <HtmlField Name="PageContent"><![CDATA[<h2>Gratis HPV-vaccination</h2> <p>Vaccination mod Human Papilomavirus (HPV) bliver tilbudt piger og drenge som del af <a href="~/link.aspx?_id=390A461F37E6417F9A1576B3E9D801C0&_z=z">børnevaccinationsprogrammet</a>. Når børn bliver vaccineret mod HPV, er de beskyttet mod næsten 9 ud af 10 tilfælde af analkræft og kønsvorter. Piger er også beskyttet mod 9 ud af 10 tilfælde af livmoderhalskræft og mod nogle tilfælde af kræft i skeden og de ydre kønsorganer. </p> <p>Tilbuddet gælder alle børn fra de fylder 12 år, fordi vaccinationen er mest effektiv, hvis den gives inden seksuel debut.</p> <div>Vaccination sker hos egen læge.</div> <p>Børn under 15 år skal vaccineres ad to omgange med mindst 5 måneders mellemrum. Unge på 15 år eller derover skal vaccineres 3 gange.</p> <h2>Vaccinen</h2> <p>Vaccinen beskytter mod 9 forskellige HPV-typer; syv såkaldte høj-risiko typer (HPV 16, 18, 31, 33, 52 og 58) og 2 lav-risiko typer (HPV 6 og 11). De syv høj-risiko HPV- typer er ansvarlige for cirka 90% af livmoderhalskræfttilfælde, og de to lav-risiko HPV-typer anslås at være ansvarlige for ca. 90% af tilfælde med <a href="~/link.aspx?_id=F79CF09A235741D780BFD9161E5F1A8F&_z=z">kønsvorter</a>. Man regner således med, at fuld vaccination af alle børn med tiden ville kunne forebygge en meget stor andel af tilfælde med livmoderhalskræft hos kvinder og kønsvorter hos kvinder og mænd.</p> <p>HPV-vaccination beskytter ikke mod alle tilfælde af livmoderhalskræft, blandt andet fordi livmoderhalskræft kan forårsages af andre HPV-typer end de, der vaccineres mod. Derfor vil piger, der bliver HPV-vaccineret, senere blive indkaldt til screening for livmoderhalskræft - lige som alle andre kvinder. </p> <p>HPV-vaccinen består af kunstigt fremstillede partikler, som ligner dele af overfladen på ægte HPV-virus. Bliver man vaccineret, producerer man såkaldte antistoffer mod virus. Det vil sige, at man bliver immun og dermed bliver beskyttet mod de nævnte HPV-typer, hvis kroppen bliver udsat for den. </p> <p>Vaccinen er ikke levende, indeholder ikke virus-arvestof og kan ikke give HPV-infektion. Den indeholder heller ikke sporstoffer af æg eller kylling, og den indeholder ikke kviksølv.</p> <h2>Vaccinationsregister</h2> <p>Som for de øvrige vacciner i <a href="~/link.aspx?_id=390A461F37E6417F9A1576B3E9D801C0&_z=z">børnevaccinationsprogrammet</a> bliver vaccinen registreret elektronisk i det Danske Vaccinationsregister. </p> <p>Alle vacciner i børnevaccinationsprogrammet er et frivilligt tilbud. Det samme gælder for HPV-vaccination. </p> <p>Forældre skal give samtykke, før barnet kan blive vaccineret. Pigerne og drengene har også ret til at få information om HPV-vaccinen, og der skal lægges vægt på deres mening.</p> <h2>Hvorfor vaccinere?</h2> <p>Man anbefaler HPV-vaccination for at forebygge smitte med HPV og udvikling af HPV-relaterede sygdomme. De mest kendte HPV-relaterede sygdomme er celleforandringer og kræft på livmoderhalsen. HPV-infektion kan dog være årsag til celleforandringer og kræft andre steder: </p> <ul> <li>På de ydre kønsorganer (kvinden)</li> <li>I skeden </li> <li>På penis</li> <li>I mundhule/svælg</li> <li>I endetarmen </li> </ul> <p>De to høj-risiko HPV-typer 16 og 18 er årsag til 70% af livmoderhalskræfttilfælde og 40-50% af kræfttilfælde sv.t. ydre kvindelige kønsorganer og endetarm, 55% af kræfttilfælde i mund/svælg og 35% af tilfælde med kræft i penis.</p> <p>HPV-vaccination kan forebygge celleforandringer på livmoderhalsen, i skeden, på de kvindelige ydre kønsorganer og ved endetarmen. Cirka 30.000 kvinder får årligt taget vævsprøver fra livmoderhalsen på grund af suspekte celler ved screeningsundersøgelse, og der udføres årligt i Danmark 5500-6500 keglesnit på grund af celleforandringer på livmoderhalsen. Det er ikke kendt, hvor mange kvinder der går til opfølgning med gentagne vævsprøver for celleforandringer i de kvindelige ydre kønsorganer. Celleforandringer på livmoderhalsen og på de kvindelige ydre kønsorganer er forstadier til kræft og giver ofte anledning til megen bekymring. Kvinder, der har fået foretaget et eller flere keglesnit har øget risiko for at føde for tidligt.</p> <p>HPV-vaccination kan forebygge 90% af tilfælde med kønsvorter. Kønsvorter er en sygdom, der medfører mange bekymringer og seksuelle problemer hos yngre kvinder og mænd. </p> <p>Hvis hovedparten af børn vaccineres mod HPV inden deres seksuelle debut, forventes dette at medføre en "flokimmunitet", så der efterhånden bliver færre infektioner med de kræftfremkaldende HPV-typer i befolkningen som helhed. </p> <h2>Hvem får HPV-infektion?</h2> <p>HPV-infektion er den hyppigste seksuelt overførte infektion.</p> <p>Langt de fleste, omkring 80%, af seksuelt aktive mennesker bliver smittet med HPV på et eller andet tidspunkt. Forekomsten af HPV-infektion er højst hos unge i de første år efter seksuel debut. Man kan smittes med flere HPV-typer samtidigt.</p> <p>Der er en sammenhæng mellem antallet af seksuelle partnere og risikoen for at få infektion med HPV. </p> <p>I de fleste tilfælde giver HPV-infektion ingen symptomer. Kroppens immunforsvar bekæmper virus, og infektionen går over uden at føre til sygdom.</p> <p>Hos omkring 10% bliver infektionen imidlertid kronisk. En kronisk HPV-infektion kan give celleforandringer, som kan udvikle sig til kræft. Fra HPV-smitte til udvikling af livmoderhalskræft går der lang tid, formentlig 15-20 år hos kvinder med normalt immunforsvar.</p> <p>Risikoen for en kronisk infektion afhænger af kroppens evne til at danne lokale antistoffer, som forhindrer HPV i at beskadige cellerne. Det er velkendt, at personer med svækket immunforsvar ikke er i stand til at bekæmpe HPV-infektion i samme grad som personer med normalt immunforsvar. Der er ikke meget viden om, hvorfor HPV-infektion fører til celleforandringer hos nogle men ikke hos andre. HPV kan ligge latent og blive aktiveret ved svækket immunforsvar, f.eks. ved sygdomme, der påvirker immunforsvaret, og ved høj alder. </p> <h2>Hvordan undgår man HPV-infektion?</h2> <p>HPV-infektioner er meget almindelige og kan som sådan ikke undgås, hvis man er seksuel aktiv / intim. En HPV-infektion giver ingen symptomer, og man kan derfor ikke vide, om man er smittet med HPV. Der er ingen sikker beskyttelse mod HPV-infektion og anvendelse af kondom giver kun delvist beskyttelse. Det er væsentligt at huske på, at langt de fleste HPV-infektioner bekæmpes af immunforsvaret og forsvinder af sig selv.</p> <p> HPV kan overføres mellem personer ved oralsex og kan forårsage HPV infektion, celleforandringer og kræft i svælget. HPV kan også overføres til hud og slimhinde omkring og i endetarmen, hvor den kan forårsage celleforandringer og kræft. </p> <p>Tobaksrygning påvirker ikke risikoen for at få HPV-infektion, men øger risikoen for udvikling af celleforandringer, hvis man har en kronisk HPV-infektion. Det skyldes formentlig, at rygning nedsætter kroppens evne til at bekæmpe HPV-infektionen.</p> <p>Det er vigtigt at opfordre alle kvinder i alderen 23-64 år til at følge det danske screeningsprogram for livmoderhalskræft. Ved at få taget regelmæssige prøver fra livmoderhalsen, kan man opdage og behandle HPV-relaterede celleforandringer på livmoderhalsen og dermed forebygge udvikling af livmoderhalskræft. </p> <h2>Kan andre også blive vaccineret mod HPV?</h2> <p>Børn kan fra 12 år blive vaccineret gratis i børnevaccinationprogrammet. Man kan læse mere om dette på <a href="https://www.sst.dk/da/viden/vaccination/vaccination-af-boern/hpv-vaccination">Sundhedsstyrelsens hjemmeside</a>.</p> <p>Alle andre end dem, der er omfattet af børnevaccinationsprogrammet beskrevet ovenfor, skal indtil videre selv betale for vaccinen og evt. for selve vaccinationen.</p> <p>Der er påvist effekt på forekomst af moderat-svære celleforandringer og kræft på livmoderhalsen ved vaccination af kvinder op til 25 år med størst effekt hos de kvinder, hvor man ved, de ikke tidligere har haft en HPV-infektion med høj-risiko HPV type 16 eller 18.</p> <p>Man anbefaler ikke rutinemæssig HPV-vaccination til kvinder i alderen 25-45 år eller ældre.</p> <p>Man kan overveje at vaccinere voksne personer med nedsat immunforsvar, f.eks. HIV-positive og personer i behandling, der svækker immunforsvaret. </p> <h2>HPV-vaccination efter keglesnit</h2> <p>Der foreligger endnu ikke data, der kan belyse en effekt af HPV-vaccination efter keglesnit. Rationalet skulle være, at HPV-vaccine, givet efter et keglesnit på grund af HPV-infektion og celleforandringer, skulle hjælpe det naturlige immunforsvar med at bekæmpe HPV-infektionen. Herved skulle effekten være en nedsat risiko for fornyede celleforandringer efter keglesnit. Området er undersøgt i en større dansk befolkningsundersøgelse og her fandtes ingen effekt på forekomst af nye celleforandringer, hvis man gav vaccinen efter et keglesnit. Andre undersøgelser finder en mindre effekt af HPV-vaccination på forekomsten af celleforandringer efter keglesnit. Disse studier er dog af lav metodisk kvalitet. </p> <p>Der er således ikke videnskabeligt belæg for en generel anbefaling om HPV-vaccination efter et keglesnit. Internationalt er der flere større undersøgelser i gang for at belyse området mere korrekt i lodtrækningsundersøgelser. Indtil da, må man rådgive ud fra den viden, man har. </p> <h2>Bivirkninger og sikkerhed</h2> <p>Der har i Danmark og i mange andre lande været en debat om, hvorvidt HPV-vaccinerne var ansvarlige for alvorlige bivirkninger hos unge piger. Det er væsentligt, når man vurderer bivirkninger, at man ikke forveksler dem med tilstande, der opstår i samme aldersgruppe, og som kun har tidsmæssig sammenhæng med vaccinen, men som ikke skyldes vaccinen. </p> <ul> <li>De mest almindelige bivirkninger er, at man bliver hævet og øm i armen, hvor man er blevet stukket. Dette forsvinder efter få dage</li> <li>Kortvarig feber, hovedpine, kvalme, opkastning, diarré og mavesmerter er også rapporteret</li> <li>Allergisk reaktion i form af udslæt og kløe er sjældent</li> <li>I meget sjældne tilfælde kan mere alvorlige allergiske reaktioner opstå</li> </ul> <p>De mere alvorlige mulige bivirkninger, der er beskrevet, dækker over en bred vifte af symptomer fra nervesystemet fra hovedpine til kramper og lammelser. Det er vigtigt at understrege, at Sundhedsstyrelsen ikke har fundet bevis for en sammenhæng mellem HPV-vaccination og symptomerne, da disse gener også findes hos unge piger, der ikke er vaccineret. Uafhængig af vaccination vil nogle piger i den aktuelle alder få deres første symptomer på andre sygdomme som for eksempel sukkersyge, ledsygdomme og autoimmune sygdomme. Store internationale undersøgelser har ikke fundet sammenhæng mellem det at blive HPV-vaccineret og at udvikle f.eks. autoimmune og neurologiske lidelser.</p> <p>Sundhedsstyrelsen mener fortsat, at den store effekt af vaccinationen klart opvejer eventuelle bivirkninger, både hos den enkelte og i samfundet som hele.</p> <p>Over 270 millioner doser HPV-vaccine er givet over hele verden. I Danmark er mere end 630.000 piger vaccineret. Til og med september 2017 har Lægemiddelstyrelsen modtaget 2.490 indberetninger om formodede bivirkninger. Det svarer til, at 0,4 pct. af de vaccinerede har indberettet en formodning om en bivirkning, og under 0,2 pct. har indberettet en formodning om en alvorlig bivirkning. Det er vigtigt at huske på, at en indberettet formodning om alvorlig bivirkning ikke er ensbetydende med, at generne skyldes vaccinen. </p> <p>Bivirkningerne ved HPV-vaccinen bliver fulgt tæt. I Danmark foretages løbende faglige og videnskabelige vurderinger af mulige bivirkninger ved HPV-vaccinen af Sundhedsstyrelsen.</p> <p>Hvis man er urolig for, om HPV-vaccinen kan være skadelig for én selv eller ens datter eller søn, er det vigtigt at sætte sig grundigt ind i den viden, der er. Det kan man gøre på de nedenstående links. Der er meget god information på de sociale medier, men det er vigtigt at huske på, at der her kan være udtryk for meninger og tanker, og ikke nødvendigvis for reel viden. </p> <h2>Hvor længe beskytter HPV-vaccinen?</h2> <p>Der er foreløbig ingen tegn på, at effekten af vaccinen aftager med årene. Hvis det viser sig, at effekten aftager med tiden, kan det blive aktuelt med en fornyet vaccination senere i livet.</p> <p>Verdens sundhedsorganisation (WHO) anbefaler, at HPV-vaccine inkluderes i nationale børnevaccinationsprogrammer. Vaccinen er indført i de fleste europæiske lande og USA. </p> <h2>Sådan foregår vaccinationen</h2> <p>Vaccinen gives i overarmen, og der <a href="~/link.aspx?_id=390A461F37E6417F9A1576B3E9D801C0&_z=z">gives to eller tre vaccinationer</a>. </p> <ul> <li>Før vaccinationen spørger lægen eller sygeplejersken barnet, om der har været reaktioner efter tidligere vacciner </li> <li>Det er vigtigt at informere om eventuelt brug af medicin, om allergi eller om andre sundhedsproblemer </li> <li>Det er sikkert at blive vaccineret, selvom man er forkølet eller lidt ude af form på en anden måde. Ved akut sygdom og feber over 38 grader anbefales det, at man venter med vaccinationen </li> <li>Som ved alle andre vacciner skal man vente i ca. 20 minutter, før man går hjem efter vaccinationen</li> </ul> <h2>Hvem bør ikke få HPV-vaccine?</h2> <p>Der bør ikke gives vaccine mod Humant Papillomavirus (HPV) til:</p> <ul> <li>Personer med kendt allergi mod indholdsstoffer i vaccinen </li> <li>Personer som har fået alvorlig reaktion ved tidligere doser af samme vaccine </li> <li>Personer med akut infektionssygdom med høj feber over 38 grader </li> <li>Gravide</li> </ul> <h2>Vil du vide mere?</h2> <ul> <li> <a href="~/link.aspx?_id=0C4E1B36709647429D33CB21C94FD071&_z=z">HPV-infektion</a></li> <li><a rel="noopener noreferrer" href="http://www.stophpv.dk/" target="_blank">Stop HPV</a> - information om forebyggelse af livmoderhalskræft og HPV-vaccination</li> <li><a rel="noopener noreferrer" href="https://www.sst.dk/da/sygdom-og-behandling/vaccinationer/hpv-vaccination" target="_blank">Sundhedsstyrelsen om HPV-vaccine</a></li> <li> <a href="~/link.aspx?_id=C15592D476A94235AEF4CA0C7FCC3B3D&_z=z">Livmoderhalskræft</a> </li> <li> <a href="~/link.aspx?_id=FCF4DB4537EC4B6F94856F4350D5AE6A&_z=z">Celleforandringer</a> </li> <li> <a href="~/link.aspx?_id=F79CF09A235741D780BFD9161E5F1A8F&_z=z">Kønsvorter</a></li> </ul>]]></HtmlField> <TextField Name="DoctorsHandbookID">30444</TextField> <TextField Name="PageTitle">HPV-vaccination</TextField> <TextField Name="NavigationTitle">HPV-vaccination</TextField> <CheckBoxField Name="ShowInMenu">true</CheckBoxField> <CheckBoxField Name="ShowInContentField">true</CheckBoxField> <DateTimeField Name="RevisedDate">2022-11-09T11:30:00</DateTimeField> <LinkListField Name="Authors"> <LinkField linktype="internal">{9BABB182-98CD-4ED4-988A-EDC75510F1B8}</LinkField> <LinkField linktype="internal">{57953E6C-F4F3-419B-B65F-08FB99B945E8}</LinkField> </LinkListField> <LinkListField Name="Organization"> <LinkField linktype="internal">{DBBC5F07-FEB9-4FAC-8DCA-1C8C28C4F5B5}</LinkField> </LinkListField> <LinkListField Name="SearchAreaID"> <LinkField linktype="internal">9</LinkField> </LinkListField> <TextField Name="Description">Vaccination mod Human Papiloma Virus (HPV-vaccination) er siden 1. januar 2009 blevet givet til piger i 12-årsalderen som en del af det almindelige børnevaccinationsprogram for at beskytte mod livmoderhalskræft.</TextField> <LinkListField Name="LHPHEditor"> <LinkField linktype="internal">{37FAF8C0-7527-48CA-9ECE-FCC7E8CBB368}</LinkField> </LinkListField> <TextField Name="ICD10">BPNB95</TextField> <TextField Name="ICPC2">X98</TextField> <TextField Name="__Updated by">sitecore\kack</TextField> <TextField Name="MetaKeywords">hpv, HPV vaccine, hpv-vaccine, humant papillomavirus, livmoderhalskræft, børnevaccinationsprogram, vaccine mod livmoderhalskræft, hpv-type, HPV-vaccination</TextField> <LinkListField Name="InformationCategory"> <LinkField linktype="internal">IC_15</LinkField> </LinkListField> <LinkListField Name="InformationType"> <LinkField linktype="internal">10</LinkField> </LinkListField> <LinkListField Name="SearchTargetGroup"> <LinkField linktype="internal">1</LinkField> </LinkListField> </Content> <Medias /> </Item> </Provider>
20.160 characters